اره زنجیری یا اره موتوری در باغبانی و نجاری مدرن یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد به شمار می‌رود. این اره شامل یک زنجیر با دندانه‌های ریز و موتوری قدرتمند است که در زمانی کوتاه ضخیم‌ترین قطعات چوبی را برش زده و سرعت کار را بسیار بالا می‌برد. این اره را می‌توان در صنایع دیگر مانند آتش‌نشانی و مجسمه‌سازی نیز برای برش قطعات و حتی شکل دادن به آن‌ها به کار برد. نکته مهم این است که کار با این ابزار امری کاملا تخصصی بوده و نیازمند آموزش حرفه‌ای است. در این مطلب در خصوص آموزش کار با اره زنجیری و نکات ظریف آن توضیحاتی را ارائه می‌دهیم تا شما بتوانید در کمال ایمنی با این ابزار کار کنید.
آماده‌سازی‌های لازم قبل از شروع کار با اره زنجیری
- پوشیدن لباس، عینک، دستکش و گوشی ایمنی را فراموش نکنید؛ چراکه ممکن است در طول کار قطعات چوب، سنگ و... به داخل چشم‌های شما بپرند.
- حتما با هر دو دست اره را محکم بگیرید تا بتوانید به‌راحتی آن را کنترل کرده و بر روی کار تسلط داشته باشید.
- درصورتی‌که اره شما بنزینی است، حتما از پر بودن مخزن سوخت آن مطمئن شوید. بعضی اره‌ها به سوخت و روغن با هم نیاز دارند؛ پس حتما با توجه به نسبت گفته‌شده در دفترچه راهنما این مواد را با هم ترکیب کرده و در مخزن سوخت دستگاه بریزید.
- مطمئن شوید که محل استفاده کاملا ایمن است و شروع کار با اره به افراد دیگر آسیبی نمی‌رساند. همچنین خود شما نیز می‌توانید به‌راحتی حرکت کرده و آزادی عمل دارید.
- درصورتی‌که هدف شما قطع یک درخت بلند است، باید محل برش را با دقت انتخاب کنید تا درخت فضای کافی برای افتادن داشته باشد و به افراد و اشیا آسیبی وارد نکند.
- اطمینان حاصل کنید که تیغه تیز و محکم بوده و زنجیر نیز در محل خود به‌درستی نصب شده است.
- اگر زنجیر روی تیغه حرکت می‌کند؛ حتما آن را محکم کنید.
- فیلتر هوای دستگاه را نصب کنید تا در زمان کار خاک‌اره‌ها مزاحم شما نباشند.
- ترمز زنجیر را آزاد کنید تا تیغه بتواند به‌راحتی بچرخد.
- قطر تیغه و قدرت موتور باید با کاربرد موردنظر شما هماهنگ باشد تا به دستگاه فشاری وارد نشده و شما نیز بتوانید به‌راحتی آن را کنترل کنید. در حالت استاندارد طول تیغه باید سه برابر ضخامت قطعه موردنظر شما باشد.
- با مطالعه دقیق دفترچه راهنما یا پرسیدن از یک شخص باتجربه ناحیه کیک بک یا لگد زن آن را مشخص کنید و مطمئن شوید که تیغه را از آن سمت بر روی قطعه قرار نمی‌دهید. کار کردن با این ناحیه باعث وارد شدن آسیب‌های جدی به اپراتور شده و سلامت افراد حاضر در اطراف محل کار را نیز به خطر می‌اندازد.
آموزش کار با اره زنجیری در مراحل مختلف
در این قسمت آموزش کار با اره زنجیری را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله بیان می‌کنیم تا شما بتوانید ضمن رعایت همه نکات ایمنی به‌راحتی با آن کار کنید. البته توصیه ما این است که اگر تابه‌حال با این ابزار کار نکرده‌اید، حتما دفعات اول تحت نظر یک متخصص کار کنید تا خیالتان از بابت ایمنی و نتیجه کار راحت باشد.
بررسی زنجیر
قبل از شروع به کار باید زنجیر اره را چک کنید که کاملا در جای خود محکم شده باشد؛ برای این کار آن را با دستکش امتحان کنید. اگر زنجیر با دست حرکت می‌کرد باید پیچ‌های تیغه را کمی شل کرده، زنجیر را جا بیندازید و مجددا آن‌ها را سفت کنید. توجه کنید که زنجیر باید کاملا در مقابل تیغه باشد و دنده‌های آن نباید با دست از هم جدا شوند. در طول کار نیز بهتر است هر 20 دقیقه یک‌بار این کار را انجام دهید.
روشن کردن دستگاه
برخلاف سایر دستگاه‌های برقی و شارژی که با استفاده از یک دکمه روشن می‌شوند، روشن کردن انواع اره زنجیری قلق‌های متفاوتی دارد. بعضی از انواع آن دارای یک هندل یا ساسات هستند که باید آن را چند بار با فشار بکشید تا دستگاه راه بیفتد. برای کشیدن هندل حتما پای خود را در قسمت عقبی دستگاه بر روی حلقه قرار داده و با یک دست اره را محکم بگیرید. سپس هندل را محکم به سمت خود بکشید تا تیغه شروع به کار کند. برخی دیگر دارای سوییچ روشن و خاموش هستند که باید آن را در وضعیت on قرار دهید تا دستگاه شروع به کار کند.
آزاد کردن ترمز و تعیین وضعیت برش
بعد از روشن شدن دستگاه باید ترمز آن را آزاد کرده و هندل یا دکمه تنظیم را در وضعیت برش مناسب قرار دهید. در جزوات آموزش کار با اره زنجیری آمده است که این اره سه نوع برش را برای شما ایجاد می‌کند که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
- Felling
مخصوص برش پایه‌ها یا درخت‌های بلند
- Limbing
مخصوص هرس و قطع شاخه‌های درخت
- Bucking
مخصوص برش قطعات چوبی در اندازه‌های دلخواه
توجه داشته باشید که تنظیم دستگاه روی حالت نادرست به موتور آن فشار زیادی وارد کرده و ابزار را با مشکل مواجه می‌کند؛ ضمن اینکه به دلیل نداشتن سرعت و قدرت کافی ممکن است به خود شما نیز آسیب برسد. در این مرحله می‌توانید ساسات دستگاه را نیز خاموش کنید.
تست برش
برای اینکه مطمئن شوید تنظیمات دستگاه کاملا درست بوده و همه‌چیز طبق برنامه پیش خواهد رفت، یک قطعه چوب برداشته و دستگاه را تست کنید. این کار باعث می‌شود که اگر مشکلی در تنظیمات قطعه یا تیزی تیغه وجود داشته باشد، قبل از خراب شدن قطعه اصلی متوجه آن بشوید.
قرار گرفتن در موضع برش
بعد از روشن کردن اره باید در وضعیت مناسبی قرار بگیرید تا بتوانید برش را با تسلط کافی انجام دهید. بهترین موقعیت برای برش موقعیتی است که در ادامه شرح می‌دهیم.
- در یک سمت قطعه قرار گرفته و پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید.
- دستگیره‌های جلویی و پشتی را محکم با دستان خود بگیرید.
- خودتان در یک طرف دستگاه بایستید. به‌هیچ‌وجه نباید در طول کار پشت دستگاه باشید.
- درصورتی‌که قطعه در ارتفاع پایین‌تری از شما قرار دارد، بهتر است آن را هم‌سطح خود کنید تا به کمرتان فشاری وارد نشده و ایمنی کار نیز افزایش یابد.
نکته مهم این است که شما باید محل قرارگیری خود را به‌گونه‌ای انتخاب کنید که تسلط کافی بر روی کار داشته باشید. درصورتی‌که قطعه برش بالاتر از بازوی شما باشد یا نیاز به خم شدن زیاد داشته باشید، نه‌تنها نتیجه مناسبی از کار نمی‌گیرد بلکه احتمال آسیب را به حد زیادی افزایش می‌دهید.
برش را انجام دهید.
بعد از تنظیم موقعیت خود باید لبه پایینی تیغه دستگاه را روی قطعه قرار داده و بدون هیچ فشاری برش را انجام دهید. در این مرحله شما تنها باید با تقسیم مناسب نیرو بین دست‌ها و پاهایتان از کشیده شدن به سمت دستگاه یا در خلاف جهت آن جلوگیری کرده و موقعیت خود را حفظ کنید.
نکات ایمنی مهم حین و بعد از کار با اره زنجیری
یکی از بخش‌های مهم در آموزش کار با اره زنجیری نکات ایمنی در حین و بعد از اتمام کار است. عدم توجه به این نکات می‌تواند منجر به کاهش طول عمر دستگاه شما شده و در طول کار نیز به شما آسیب برساند.
- درصورتی‌که تیغه اره در تنه درخت یا قطعه گیر کرد، آن را خاموش کرده و با استفاده از چکش یا تبر با صبر و حوصله محل برش را باز کرده و تیغه و زنجیر را خارج کنید.
- اجازه دهید که دستگاه کاملا خنک شود و سپس تیغه و زنجیر آن را تمیز کنید.
- اگر قصد استفاده از دستگاه در فاصله زمانی نزدیکی را ندارید، سوخت آن را کاملا خالی کنید تا آسیبی به موتور وارد نشده و کمتر نیاز به تعمیرات پیدا کند.
- هر زمان که با دستگاه کاری ندارید (حتی به مدت 10 ثانیه) حتما آن را خاموش کرده و ترمز ابزار را نیز فعال کنید.
- بعد از اتمام کار تیغه دستگاه را به‌وسیله محافظ بپوشانید تا به کسی آسیبی وارد نشود.
سخن پایانی
همواره به یاد داشته باشید که مطالب تئوری آموزش کار با اره زنجیری فقط شما را برای شروع کار با دستگاه آماده کرده و یک آدم حرفه‌ای از شما نمی‌سازد. حتما در چند سری اول کار زیر نظر یک فرد متخصص و باتجربه کار کنید تا اگر اشتباهی در نحوه گرفتن اره یا استفاده از آن وجود دارد، قبل از بروز خسارت از آن مطلع شوید. این ابزار تیغه بسیار تیزی دارد و شما نمی‌توانید از طریق آزمون‌وخطا کار با آن را یاد بگیرید. پس حتما همه نکات ایمنی گفته‌شده در این مطلب را به‌طور کامل رعایت کرده و از افراد متخصص کمک بگیرید.
سوالات متداول
1_آموزش کار با اره زنجیری رابیان کنید
بررسی زنجیر.روشن کردن دستگاه.آزاد کردن ترمز و تعیین وضعیت برش.تست برش.قرار گرفتن در موضع برش.